Display: hi-res Fx: on
Hoofdpagina - F22?
Tattoos
Portraits
Bodypaint
Glamour
F/22

Historie

Vanaf het jaar 2000 heeft deze site onder andere gebruik gemaakt van een go.to domeinnaam, een de.vu domeinnaam en tot slot de fotoexpo.tk domeinnaam.

Deze domeinnamen zijn slechts zogenaamde redirectors, die de gebruiker simpelweg doorsturen naar een andere plek op het internet. Omdat deze diensten gratis zijn, en vaak gebruikt worden voor sites die virussen en addware proberen te installeren, hebben ze vaak - ten onrechte - een slechte naam. Daarnaast was de TK (domeinnaam)extensie vaak onbekend en dus moeilijker te onthouden voor mensen. Omdat ik hier regelmatig opmerkingen over kreeg, werd het tijd voor wat nieuws.


De nieuwe naam

De nieuwe naam moest kort en dus makkelijker te onthouden zijn. Sinds Augustus 2008 is deze site te benaderen onder de naam www.f22.nl.

F22? Wat is dat nu voor een gekke naam, vraagt u zich misschien vertwijfeld af. Ben ik soms een bewonderaar van de Amerikaanse F-22 Raptor Stealth straaljager van de Amerikaanse luchtmacht? Nope. F22 is een aanduiding maarmee in de fotografie wordt aangegeven hoe veel het diafragma van de cameralens wordt gesloten tijdens het maken van een foto; dit wordt genoteerd als F/22. Het is dus een maat voor de grootte van de opening waardoor het licht de camera binnenkomt.

Omdat de naam van deze site is gerelateerd aan het diafragma van een camera, is de volgende paragraaf geheel hieraan gewijd.


Diafragma

Om de belichting van een foto te bepalen kan de sluitertijd (de tijd dat er licht op de film of sensor komt) en het diafragma van de lens (de grootte van het gat waardoor licht op de film of sensor komt) worden ingesteld. Bij digitale camera's kan ook de zgn. ISO waarde worden ingesteld, waarmee de gevoeligheid van de sensor kan worden vergroot. Bij analoge camera's is de ISO (of ASA) waarde een parameter van de gebruikte film.

Om een foto correct te belichten zijn er meerdere mogelijkheden. Indien een bepaalde combinatie van sluitertijd en diafragma de foto correct belicht, is het immers mogelijk om de sluitertijd te verdubbelen (het licht komt dan twee keer zo lang op de sensor of film) en de opening - het diafragma - te halveren; er komt dan immers uiteindelijk evenveel licht op de sensor of de film. Andersom kan natuurlijk ook de opening verdubbeld en de sluitertijd gehalveerd worden. Hierbij dient echter wel opgemerkt te worden dat door het aanpassen van het diafragma (de opening) er een andere foto wordt gemaakt, omdat de zgn. scherptediepte wijzigt (zie beneden). Bij het verlengen van de sluitertijd kan het gebeuren dat foto's onscherp worden, omdat het motief te snel beweegt, of omdat de camera zonder statief niet zo lang stil gehouden kan worden.

Voor de diafragmawaarde geldt dat deze groter wordt naarmate de opening kleiner wordt. F/4 is dus een grotere opening dan F/5.6. Bij veel objektieven is F/22 het kleinste diafragma dat ingesteld kan worden (bij 35mm camera's). Het grootste diafragma dat ingesteld kan worden, is vaak te vinden op de voorkant van de lens, en maakt meestal deel uit van het typenummer van de lens.

Zo kan bv. bij de Canon EF 135mm F2.0 L USM lens een maximale opening van F/2.0 worden ingesteld. Bij (meestal goedkopere) zoomlenzen staan er soms twee waarden, zoals bv. bij de Canon EF 28-135mm F3.5-5.6 IS USM lens. De maximale opening hangt dan af van de gebruikte zoomstand. Dit betekent dat tijdens het inzoomen het beeld in de zoeker donkerder kan worden. Een lens als de Canon EF 70-200mm F4.0 L USM IS heeft hier geen last van, omdat over het hele zoombereik de maximale opening F/4.0 is.

Bij het fotograferen met een kleiner diafragma (grotere diafragmawaarde) neemt de zgn. scherptediepte toe. Dit is het gebied in de foto dat scherp wordt afgebeeld. Indien bv. een portretfoto wordt gemaakt met een grote lensopening (bv. F/2.8) waarbij wordt scherpgesteld op de ogen, zullen de oren vaak onscherp zijn. Door het sluiten van het diafragma (bv. naar F/8) wordt dit effect minder en wordt er dus een groter gebied scherp weergegeven. Het is trouwens niet aan te bevelen om te fotograferen met hele kleine diafragma's, omdat op een bepaald moment de beelkwaliteit slechter wordt als gevolg van Diffraction.




De standaard (hele) diafragmawaarden zijn:

1 - 1.4 - 2 - 2.8 - 4 - 5.6 - 8 - 11 - 16 - 22

Deze waarden zijn een maat voor de zgn. straal van de lensopening (maar dan omgekeerd evenredig, want een groter getal betekent een kleinere straal). Er vindt steeds een vermenigvuldiging plaats met een factor van ongeveer 1,4. Dit heeft de volgende reden: indien de straal van een (willekeurige) circel wordt vermeningvuldigd met √2 (wortel 2; circa 1,41) wordt de oppervlakte van de circel tweemaal zo groot. Bij F/8 valt er dus tweemaal zoveel licht op de film of sensor dan bij F/11.

Een lens die een groter diafragma toelaat kan behulpzaam zijn voor een fotograaf, omdat deze lens in donkere omstandigheden nog goed belichte foto's mogelijk maakt die uit de hand (zonder statief) gefotografeerd kunnen worden. Doordat de laatste jaren de sensors in digitale camera's sterk verbeterd zijn, wordt vaker met goedkopere lenzen genoegen genomen, omdat in donkere omstandigheden makkelijker de gevoeligheid van de sensor (de ISO waarde) verhoogd kan worden.

De eerder genoemde Canon EF 70-200mm F4.0 L USM IS kost circa 900 euro en weegt 760 gram. De De Canon EF 70-200mm F2.8 L USM IS kost nu (nog maar) circa 1500 euro en weegt maar liefst 1590 gram. De duurdere en zwaardere lens kan dus (slechts) tweemaal zoveel licht binnenlaten, waardoor er een tweemaal zo korte sluitertijd nodig is. Dit kan met de goedkopere lens worden gecompenseerd door de ISO waarde te verdubbelen, waardoor er helaas wel meer ruis in de foto komt (bij het afdrukken van de foto's is deze ruis waarschijnlijk niet te zien). De met name in de sportfotografie veel gebruikte kleinere scherptediepte (achtergrond volledig onscherp) kan echter minder goed met de goedkopere lens worden verkregen. Bij sommige lenzen wordt het prijsverschil nog veel groter. Zo kost de Canon EF 300mm F4.0 L USM IS lens circa 1100 euro. Voor de Canon EF 300mm F2.8 L USM IS lens moet echter maar liefst circa 3650 euro op tafel worden gelegd (deze lens weegt 2550 gram).


Met vriendelijke groeten,
Marcel.
webmaster www.f22.nl